Maria Varela
one piece of cloth – an “invented” emblem, (2021), flag
1,70 cm x 1,20 cm
&
one piece of cloth – an “invented” emblem, (2021) video, 15 min
The project one piece of cloth – an “invented” emblem is the result of artistic research
around the design and production of a flag. It refers to the creation of Greek national identity,
as it unfolds through a series of invented traditions.
How do we commemorate the past, real or imaginary?
How does memory acquire materiality? How does costume bring together and reproduce our national identity? The research begins with the National Historical Museum’s collection “Flags of Liberty”.
Once gathered, the symbols depicted on the various improvised revolutionary flags, the
common points on all the flags are located algorithmically. These points provide statistical
data to create a new independent motif, which is quantitatively formed and formalistically
influenced by all the preceding motifs.
The new gold-embroidered symbol will be incorporated into a cloth made of pieces of fabric,
remnants of costumes that were found in the archive of the Wardrobe of the Museum of the
history of the Greek Costume of Lyceum Club of Hellenic Women. These costumes
(fustanella and the costume of Amalia) became known as national costumes and functioned
as unifying elements of the new Greek state.
Through the materials and the symbols that are sewn together, we can see how cultural
symbols become part of the creation of national identity and the ways their power to recall
memory, to declare unity and to indicate cultural continuity brings the experiences of the past
into the present.
The project was commissioned by the Museum of the history of the Greek Costume –
Lykeion ton Hellinidon.
Το εγχείρημα εν πανίον - ένα “επινοημένο” έμβλημα είναι το αποτέλεσμα της
καλλιτεχνικής έρευνας γύρω από τον σχεδιασμό και την παραγωγή μιας σημαίας.
Αναφέρεται στη δημιουργία της Ελληνικής εθνικής ταυτότητας όπως αυτή εξελίσσεται μέσα
από σειρά κατασκευασμένων παραδόσεων, δημιουργώντας ιστορικούς και ιδεολογικούς
συνειρμούς.
Πως μνημονεύουμε το παρελθόν, την ιστορία, την αλήθεια ή το μύθο;
Πως η μνήμη αποκτά υλική διάσταση;
Πως η φορεσιά συγκροτεί και αναπαράγει την εθνική ταυτότητα;
Η έρευνα ξεκινά από τη συλλογή “Σημαίες Ελευθερίας” του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου.
Αφού συγκεντρωθούν, τα σύμβολα που απεικονίζονται στις διάφορες αυτοσχέδιες
επαναστατικές σημαίες, εντοπίζονται αλγοριθμικά τα κοινά σημεία τους. Τα σημεία αυτά
στοιχειοθετούν στατιστιστικά ένα νέο ανεξάρτητο μοτίβο το οποίο διαμορφώνεται ποσοτικά
και επηρεαζεται φορμαλιστικά από όλα τα προηγούμενα.
Το νέο χρυσοκεντημένο σύμβολο θα ενσωματωθεί σε ένα πανί δημιουργημένο από κομμάτια
υφάσματος, κατάλοιπα ενδυμασιών όπως αυτά βρέθηκαν στο αρχείο της Ιματιοθήκης του
Μουσείου Ενδυμασιών. Οι ενδυμασίες αυτές (η φουστανέλα και η Αμαλία) έγιναν γνωστές
ως εθνικές φορεσιές και λειτούργησαν ως ενωτικά στοιχεία του νέου ελληνικού κράτους.
Μέσα από τα υλικά και τα σύμβολα που είναι ραμμένα μεταξύ τους, αναδεικνύεται η
συμμετοχή των πολιτισμικών συμβόλων στην κατασκευή της εθνικής ταυτότητας και η
δυναμική τους να ανακαλούν τη μνήμη, να δηλώνουν την ενότητα και να υποδηλώνουν την
πολιτισμική συνέχεια κάνοντας αισθητή την εμπειρία του παρελθόντος στο παρόν.
Το έργο ανατέθηκε από το Μουσείο Ιστορίας Ελληνικής Ενδυμασίας - Λύκειο των Ελληνίδων.
Η Μαρία Βαρελά εστιάζει στις δημιουργικές εφαρμογές των νέων τεχνολογιών, την υφαντική
οπτικοποίηση δεδομένων και τη παραγωγή σε συνεργασία με κοινότητες γυναικών. Πειραματίζεται με τρόπους που το αρχειακό γεγονός μεταγράφεται από το ψηφιακό περιβάλλον στο φυσικό κόσμο. Δημιουργεί ψηφιακά και φυσικά αντικείμενα, συστήματα,
περιβάλλοντα και εκδηλώσεις διερευνώντας έννοιες όπως η ταυτότητα, η μνήμη, η παράδοση και οι κατασκευές αυτών. Έχει παρουσιάσει τη δουλειά της σε μουσεία σύγχρονης Τέχνης όπως το ΕΜΣΤ στην Αθήνα, το Bozar στις Βρυξέλλες και το ΤMoFA στη Ταϊβάν, καθώς και σε εκθέσεις όπως Festival de Arte Contemporânea Sesc_Videobrasill στο Σάο Πάολο, Media Art Biennale στο Βρότσλαβ, Siggraph στο Βανκούβερ, Transmediale στο Βερολίνο, ISWC στο Seattle, Piksel στο Μπέργκεν, Αmber στην Κωνσταντινούπολη, Εικαστικοί Διάλογοι - Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών στην Αθήνα κα. Το 2021 βραβευτηκε με το Selected Award του μουσείο σύγχρονης τέχνης της Taoyuan στη Ταϊβάν.